Eksozom
Eksozom Nedir?
Eksozomlar hücrelerin salınım yaptığı lipid yapıda zara sahip genetik bilgiler, büyüme faktörleri ve proteinleri taşıyan hücrenin 1/1000 boyutunda, 30-150 nanometre çapında küçük keseciklerdir. Eksozomlar kök hücrelerden salgılanan veziküller olup ancak hücre değillerdir. Eksozomların ana görevi hücreler arası iletişimi sağlamaktadır. Bu veziküller proteinler, lipit, RNA ( gibi biyomolekülleri taşırlar.)
Eksozom besinlerde bulunmaz. Dolayısıyla vücuda beslenme yoluyla alınamaz. Eksozomlar vücut hücreleri tarafından üretilir. Ancak sağlıklı ve dengeli beslenmek hücrelerin sağlıklı bir şekilde işleyişini sürdürmelerini sağlayarak hücrelerin eksozom üretiminin artmasına olanak sağlar.
Eksozom Nasıl Elde Edilir?
Tedavi amaçlı kullanılan eksozomlar Sağlık Bakanlığı tarafından onaylanmış GMP koşullarına sahip laboratuvarlarda üretilip 10 farklı kalite ve karakterizasyon testinden geçirilir. Göbek kordonu kaynaklı mezankimal kük hücreler uygun kültür yöntemiyle çoğaltılıp yeterli sayıya ulaştıklarında eksozom üretmeleri sağlanır. Elde edilen eksozomlar saflaştırma yöntemleriyle son halini alır ve homojen süspansiyon olarak steril şekilde soğuk zincir olarak saklanır.
Eksozomların Kullanıldığı Alanlar Nelerdir?
Dermatoloji: Cilt yenileme, antiaging tedaviler, yara izleri, cilt lekeleri, saç dökülmeleri, kolajen üretimi, yanık tedavisi, atopik dermatit, egzama.
Kardiyoloji: Kalp krizi sonrası kalp dokusunun yenilenmesi, anjiyogenez ( yeni kan damarı oluşumu)
Ortopedi: Eklem ağrıları, kıkırdak hasarı, osteoporoz enflamasyon.
Onkoloji: Kemoterapi ilaçlarının taşıyıcı olarak direk tümöre odaklanmasında.
Nöroloji: Alzheimer, Parkinson ve inme gibi hastalıklarda eksozomlar sinir hücrelerinin yenilenmesine ve hasar gören dokuların onarılmasında kullanılmaktadır.
Eksozom Kök Hücre Kaynakları Nelerdir?
Gönüllü insan donörler, hayvan yada bitkisel kaynaklı olabilir.
Eksozom Ne İşe Yarar? Neye İyi Gelir?
Estetik ve tıbbi alanlarda geniş bir kullanım yelpazesine sahip eksozomların ciltteki ve saçlı derideki endikasyonların tedavisinde kullanılır.
Cilt Yenileme ve Yaşlanma Karşıtı Tedavi: Kolojen üretimini arttırarak ciltte kırışıklık ince çizgide azalma ve tonusunda artış sağlar. Cilt lekelerinin görünümünü azaltır.
Yara ve Scar Tedavisi: Eksozomlar hücre yenilenmesi ve tamirinde yüksek potansiyele sahiptirler. Antiinflamatuar etki gösterirler. Hastalık yada yaralanma sonucu hasar görmüş dokularda apoptozu azaltırlar. Çapraz kollajen bağ yapısını arttırarak yara izlerinde normal dokuya daha yakın bir iyileşme sağlarlar.
Saç Dökülme Tedavisi: Büyüme evresindeki saç foliküllerinin sayısını arttırır. Büyüme faktörleri ve protein içerikleri sayesinde eksozomlar saç köklerini canlandırır. Saç dökülmesini önler, saç uzamasını teşvik eder.
Eksozom Tedavisi Kimlere Yapılamaz?
Hücre yenilenmesi sağlayan bir yöntem olsa da her birey için uygun olmayabilir. Uygulama öncesinde kişinin genel sağlık durumunun hekim tarafından değerlendirilmesi gereklidir. Hamileler, emziren anneler, aktif enfeksiyonu ve kanama bozukluğu olanlar, otoimmün hastalıkları bulunanların eksozom tedavisi yaptırmaları uygun değildir.
Eksozomların Yan Etkileri Nelerdir?
Steril olmayan şartlarda enfeksiyon riski
Enjeksiyon yapılan alanda hafif ödem ve kızarıklık
Geçici olarak hissedilen hassasiyet ve ağrı
Nadir olarak görülen alerjik reaksiyonlar
Eksozom Nasıl Uygulanır?
Eksozom tedavisinde kök hücrelerden elde edilen eksozomlar tedavi edilecek alana dermal olarak mikro iğneleme yani mezoterapi yöntemiyle enjekte edilmektedir. Estetik alanında topical uygulamalarda mevcuttur. Tıbbın diğer alanlarında da sistematik tedaviler yapılmaktadır.
Eksozom Ne Zaman Etkisini Gösterir?
Tedavilerden sonra etkisini görmek için ihtiyaç duyulan süre 3 ila 4 ay arasında değişmektedir. Cillteki onarım 6-8 ay boyunca devam etmektedir.
Eksozom Kaç Seans Yapılmalı?
Yapılacak tedavi alanı ve endikasyonuna göre 1 ila 3 seans arasında önerilmektedir.